Teneke Müzesi | Türk Teneke Ambalaj Tarihçesi | Teneke ambalaj üreticileri I-M
16019
page,page-id-16019,page-template-default,ajax_fade,page_not_loaded,,vertical_menu_enabled,paspartu_enabled,paspartu_on_top_fixed,paspartu_on_bottom_fixed,vertical_menu_inside_paspartu,side_area_uncovered_from_content,qode-theme-ver-7.4,wpb-js-composer js-comp-ver-4.5.2,vc_responsive
 

TENEKE AMBALAJ SEKTÖRÜNDE FAALİYET GÖSTEREN KİŞİLER, FİRMALAR VE ANILAR – I-M

 

İSTANBUL METAL OFSET ve AMBALAJ SANAYİ A.Ş.

 

1914 yılında doğan Bohor Tolon, tenekeciliği Sami Hillel ve Sami Kan’ın yanında çalışarak öğrendi. 1952 yılında İsak ve Rafael Büyükbahar ile ortak olarak Nivea ve boya kutusu üretmek üzere Balkapan Han No.230 Tahtakale, Eminönü adresinde bir şirket kurdu. Bu ortaklık, 1960 yılında son buldu.

 

Bohor Tolon, 1961 yılında Eminönü, Kantarcılar’da teneke ticareti yapmaya başladı. Amerika’daki Weitor firmasından teneke getirip satıyordu. 1976 yılında şirketin ismi Tolon Ticaret oldu. Babasının yanında çalışan Yusuf (Jozef) Tolon, 1976 yılında babasının vefatı üzerine işin başına geçti ve teneke ticaretini Eminönü, Yaprak Han’da devam ettirdi. 1984 yılında Yusuf Tolon, Hikmet Tuğcu ile ortak olarak teneke üzerine ofset baskı yapmak amacıyla İstanbul Metal Ofset ve Ambalaj Sanayi A.Ş. şirketini kurdu. Firuzköy, Bağlariçi Caddesi No.33 Avcılar adresinde faaliyete geçen şirket, halen aynı adreste yatırımlarla büyüyerek faaliyetine devam etmektedir.

 

METPAK A.Ş.

 

İstanbul Metal Ofset, 2007 yılında Kartal Teneke’nin kapanması üzerine, Kartal Teneke’nin ortaklarından Sadi Beceren, İzak ve Vedat Levi ile ortak bir şirket kurarak, Kartal Teneke’nin baskı ve lak tesisini satın aldı. Metpak A.Ş. adı verilen yeni şirket, teneke üzerine ofset baskı yapmak üzere Kartal Teneke’nin yerinde faaliyete geçti. Daha sonra ise Güzeller, Nursultan Nazarbayer Sok. No.12 Gebze – Kocaeli adresine taşındı. 2011 yılı sonunda Sadi Beceren ortaklıktan ayrıldı. Yusuf Tolon’un her üç şirketi de halen faaldir.

 

uretici-28

Bohor Tolon

 

 

Kaynak: Yusuf Tolon’dan alınan bilgi.

 

KADEM TENEKE AMBALAJ SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.

 

Büyükbahar Teneke Kutu fabrikasında uzun bir süre çalışan Kadem Dinlenç, Avram Silijan ve İb- rahim Urun 1965 yılı civarında teneke kutu üretmek üzere Davutpaşa Asfaltı Sanayi Çarşısı No.25 Topkapı – İstanbul adresinde bir kutu üretim tesisi kurdular.

 

Bir süre sonra diğer ortakların ayrılması üzerine Kadem Dinlenç, 1980’li yılların başında şirketin adını ve adresini değiştirerek üretime devam etti. Kadem Tene- ke Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Gümüş- suyu Caddesi Çiftehavuzlar Site Yolu No.15/7 – İstanbul adresinde, 1990’lı yıllara kadar çalıştı, ancak bu tarihten sonra kapandı.

 

Kaynak: Yusuf Tolon’dan alınan bilgi; Türkiye Sanayicileri İmalatçıları Rehberi (1965); İTO, Küçük Sanayici Rehberi (1985); İstanbul Telefon Rehberi (1981)

 

KARAYEL TENEKE KUTU SANAYİ ve TİCARET A.Ş.

 

İlk kutu atölyesini 1957 yılında Zindankapı İpçiler No.27 – İstanbul adresinde kuran Şevki Karayel, uzun yıllar bu adreste faaliyetini sürdürdü. Kendi imkânlarıyla ilk rulo makaslı boy dilme makinesini yaptı ve 1970 yılında kutu üretimine başladı. Daha sonra oğulları Özkan ve Öztekin’in yetişmesiyle şirket yönetimini oğullarına devretti. Karayel Teneke, 1980’li yıllarda teneke ticaretiyle de uğraştı.

 

Özkan Karayel, İstanbul İkitelli’deki ESOT Sanayi Bölgesi’nin kurucuları arasında yer aldı. 1992 yılından itibaren Karayel Teneke Kutu, İkitelli OSB Esot Sanayi Sitesi N Blok No.11 adresindeki yeni yerine taşındı. Daha sonra şirketin Şahnur Kazancı’ya satılmasının ardından tesis, Güngören Sanayi Mahallesi Sancaklı Caddesi Güvenç Sokak No.219-221 adresinde halen faaldir.

 

Kaynak: Adres Kitabı (1955); İstanbul Sanayicileri Adres Kitabı (1957); TASİAD 2000 yılı üye listesi; şirket web sitesi; İSO 2003 ve 2013 kayıtları; Yusuf Tolon’dan alınan bilgi.

 

KARTAL TENEKE KUTU SANAYİ A.Ş.

 

Sektörde 84 yıl gibi uzun bir süre faaliyet gösteren Kartal Teneke, 1923 yılında Salamon Beceren (Bicerano) tarafından kuruldu. Salamon Beceren’in dünürü Salamon Kaneti, teneke tüccarı Hayim Beraha ’nın muhasebecisi olduğu için, Beceren ailesi bu vesileyle teneke ile tanışıyordu. Salamon Beceren, kutu yapmayı Salamon Almaleh’ten öğrendi. İlk yıllarda İstanbul Haliç Hasköy’de, evinin bodrum katında elle ve tokmakla kutu üretiyordu. Bu dönemde firmanın ismi, Salamon Bicerano ve Oğlu Sadi Bicerano oldu.

 

1930 yılında Salamon Beceren’in vefatı üzerine oğlu Sadi Beceren, önce Asmaaltı Çavuşbaşı Han’da, daha sonra ise Asmaaltı Kalçın Sokak No.19 adresinde sekiz kişi ile kutu üretimini devam ettirdi. Bu dönemde firma ismi de Kartal Teneke Kutu Yapımevi olarak değiştirildi. Kartal Teneke, Türk teneke ambalaj sektörüne birçok yeniliği getirmiş bir firmadır. Öncülüğünü yaptığı ilk yenilik ise, 1935 yılında getirdiği pedallı kapama makinesidir.
1953 yılında Sadi Bey’in oğlu Marsel Beceren şirkette çalışmaya başlayınca, ona Asmaaltı Kalçın Sokak No.27’de ayrı bir firma kuruldu. Bunun nedeni, tenekenin tahsise tabi bir mal olması ve daha fazla tahsis alabilmek için farklı bir şirket görünümünde yeni tesis kurmanın avantaj sağlamasıydı. 1963 yılında da Cibali’de bir şube açıldı ve bir süre üç ayrı tesiste kutu üretildi.

 

1964 yılında farklı yerlerdeki tesisler Gümüşsuyu Caddesi, No.9 Topkapı adresinde üç katlı bir binada toplanarak şirketin ismi Kartal Teneke Kutu Sanayi A.Ş. olarak değiştirildi. İşleri iyi giden şirket, üç katlı bir binada çalışmanın zorlukları nedeniyle, 1968 yılında Fevzi Çakmak Caddesi No.1 Sefaköy adresinde kendi fabrikalarını yaptırarak buraya taşındı.

 

1970 yılından itibaren modern kutu üretim makineleri alarak gelişmeye başlayan Kartal Teneke’nin, matbaa hattı alınıncaya kadar baskılarını Balat Teneke Basımevi – Yusuf Orbay ve Ortağı firması yaptı. 1972 yılında Crabtree marka ofset matbaa, 1975 yılında İsviçre Soudronic’ten dikiş kaynak, Alman Klinghammer’den kenar açma ve Japon Yagushi firmasından otomatik kapama makinesi alındı. Bu dönemde tesiste ağırlıklı olarak Petrol Ofisi, Shell, Mobil gibi petrol şirketlerine gaz tenekesi üretiliyordu.

 

1977 yılında Sadi Beceren’in vefatı üzerine, 25 yıla yakın bir süre şirketi babalarıyla birlikte şirketi yöneten Selim ve Marsel Beceren kardeşler işin başına geçtiler. Shell firmasının Shelltox aerosol kutu talebinin artması üzerine, 1980 yılında tam otomatik aerosol kutu hattı yatırımı yapıldı.

 

Kartal Teneke, petrol şirketlerine yakın olabilmek için 1991 yılında Gebze’de bir şube açtı ve 1998 yılında Dilovası Gebze’de yeni yapılan modern kutu fabrikasına taşındı. Yeni alınan otomatik hatlarla Türkiye’nin en modern ve en kaliteli dörtköşe kutu ve aerosol kutusu üreten tesisi haline gelen Kartal Teneke, sektördeki aşırı rekabetle, ürün ve hizmet kalitesinden taviz vermeden başa çıkmanın mümkün olmadığını gördüğünden, 2007 yılında 84 yıllık firma ambalaj piyasasından çekildi.

 

Selim Beceren 55, Marsel Beceren ise 53 yıl bu sektörde çalışmışlardır.

 

Kaynak: Marsel Beceren’den alınan bilgi; İstanbul Telefon Rehberi (1938); İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası Adres Kitabı (1941); Zekai Gönen, İstanbul Sanayicileri Adres Kitabı (1957); İSO Adres Rehberi (1962); Türkiye Sanayicileri İmalatçıları Rehberi (1965); Türkiye Sanayi Rehberi (1967); İSO, İstanbul Sanayicilerinin Adres Kitabı (1971); İstanbul Ticaret ve Sanayi Rehberi (1997); 2003 İSO kayıtları.

 

uretici-29

Sadi Beceren

 

uretici-30

 

 

Marsel Beceren’in gözünden…

 

Anlattıklarına göre büyükbabam Salamon Bicerano, Hasköy’de evin bodrumunda kutu yaparmış. Babam da onları  çuvala doldurup, sırtlayıp satarmış. Büyükbabam, 1923 yılında başlamış teneke kutu işine. Babam da onun vefatından sonra, aynı evin bodrumunda bu işi yapmaya başladı. Havyar kutusu ve bal kutusu yaparlarmış. O zamanın şartları da çok ağır. Sonra onları çuvala doldurup, sırtlayıp Hasköy’den Haliç’e ve Eminönü’ne getirip dağıtırlarmış.

 

Büyükbabamın ustası Salamon Almaleh dediğimiz bir zattı. Kaderin cilvesine bakın ki Salamon Almaleh’in yanında  babam da çalıştı bir süre. Salamon Almaleh’in oğlu Rıfat Almaleh, balık kutusu yapardı. Tesislerini kapattıktan sonra o da bir müddet benim yanımda çalıştı. Babam her cumartesi annemle beraber Hasköy’den sandala biner, karşıya   Yemiş İskelesi’ne geçer, oradan da Asmaaltı’na, atölyesine giderdi. Çavuşbaşı Han hâlâ durur. Hanın hemen  girişindeydi babamın atölyesi. 4-5 kişinin çalışırdı yanında. 1939 civarı, harp yılları. Sonradan Kalçın Sokak, 19  Numara’ya taşındı. Tarihi bir binadır, şimdi lokanta oldu. 19 Numara’ya taşındıktan sonra babam askere alındı. 1940 senesi, 12 sınıf tabir ettikleri gayrimüslimleri toplayıp askere götürdüler. Babamın yanında çalışan 4-5 kişiyi de  aldılar. Ne oldu? Atölye kapısına kilit vurdular. Babam Konya’ya askerlik yapmaya gitti. Yazıhanede telefon vardı. Biz de haftada bir yazıhaneye gider, babamla konuşurduk. Bir müddet sonra babam döndü. Atölyeyi açtı tekrar. O  zaman atölyede kutuculuk hep elle yapılıyordu. Ama hatırladığım iki tane pres vardı. Otomatik vida çekme makinesi  vardı, kutu kapatma makineleri vardı, kenar açma makinesi vardı. Bir miktar da kalay vardı. Askere gitmeden önce,  babam o kalayı satmak istedi. İşçiler dedi ki “Usta, satma bunları. Bırak burada kalsın.” Hakikaten kalayın da değeri  o ara çok arttı. Askerden geldikten sonra babam tekrar çalışmaya başladı. Aynı işçileri de geldi. Ben işe girdiğim  zaman 4 usta, 4 de çırak vardı. Çıraklar, 12-13 yaşında çocuklardı. 40 sene falan çalıştılar yanımızda. Ben emekli  ettim onları.

 

Babamın ayakkabı cilası yapan Fenerli diye bir dostu vardı. Babam, ona cila kutusu ve Mobil Oil şirketine de 1  galonluk, dört köşe madeni yağ kutusu yapıyordu. Tam karşıya, Beykoz’a tahsilata gidiyorduk. Bahsettiğim atölye 96  metrekare, tarihi bir yerdi. Yaptığımız kutular baskılıydı. Baskıyı yapan da Yasef Orbak ve Ortakları’ydı. Balat’ta bir  yerleri vardı. Yalnız babama çalışan bir firmaydı. İki ortaktılar; Rum Hristo Petros ve Yasef Orbak. Taş basma  makineleri vardı.

 

Babamın yanında ustabaşı olarak Avram Acubel çalışıyordu. Babamı bulmak istiyorsanız, atölyenin yanındaki  Asmalı Kahve’de bulabilirdiniz. Günün iki saati orada tavla oynardı. İşler rahattı, atölye çalışıyordu, adamları vardı.  Ama babam çok titiz bir adamdı. Yalnız işte değil, evde de öyleydi. Kaliteye son derece önem veren bir adamdı.

KONBAŞ AMBALAJ SANAYİ A.Ş. ve HÜSEYİN BAŞARIR

 

Başarır ailesi, 1924 yılında Lozan Mübadelesi kapsamında Kavala’dan gelerek İstanbul’da Kartal ilçesine bağlı  Maltepe köyünde iskân edildiler. Burada Hüseyin Başarır’ın babası ve ağabeyi, küçük bir gazoz imalathanesini  çalıştırmaya başladılar. Bir yandan tahsiline devam eden, bir yandan da boş saatlerinde gazoz imalathanesinde  çalışan Hüseyin Başarır, 1940 yılında Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu’nu bitirdi. Gazoz imalathanesinde her işi yapan Hüseyin Başarır’ın o yıllarda en büyük hayali kendi fabrikasını kurmaktı. Birkaç yıl matematik öğretmenliği yapan ve daha sonra askerliğini tamamlayan Hüseyin Başarır, Türkiye’nin en iyi gazozunu yapmayı ve gazoz imalatında kullanılan ithal malzemeleri Türkiye’de üretmeyi hedefledi. Önce Küçükpazar’da ufak bir dükkânda gazoz imalatında kullanılan limon tuzu, karbondioksit,  gazoz kapağı, gazoz şişesini ithalatçılardan alıp satmakla başladı. Daha sonra  küçük çapta “Güzel Ankara Gazozu” imal etti. Bu gazoz daha sonraları “Ankara Gazozu” olarak ünlenecekti.

 

Gazoz kapağı (taçlı kapak) ve gazoz üretiminde kullanılan malzemelerin ithalatçısı olan Berko Kon, aynı zamanda  Sevko Şişe Kapsülü İmalathanesi’nin de sahibiydi. Çakmakçılar Yokuşu, Sandalyeciler Sokak, Kumrulu Han No.3-7 İstanbul adresinde 2-3 basit pres ile taçlı kapak üretiyordu. O tarihlerde üretilen taçlı kapaklar, laklı olarak ithal edilen tenekelerden markasız olarak üretilir ve bütün gazozcular aynı kapağı kullanırlardı. Daha sonraki yıllarda ilgili firmaların markaları kapak üzerine preste kabartma olarak basılmaya başlandı.

 

uretici-32

uretici-33

 

Hüseyin Başarır, işi nedeniyle tanıdığı Berko Kon ile ilişkilerini geliştirdi. Kayserili bir tüccar olan Halil İbrahim Erünkut, Berko Kon ve Hüseyin Başarır, eşit hisselere sahip olarak taçlı kapak üretmek üzere bir limited şirket kurma kararı aldılar. Şirketin adı, Berko Kon ile Başarır’ın soyadlarından esinlenilerek Konbaş Sanayi Limited Şirketi oldu. 5 Şubat 1952 tarihinde Konbaş ismi tescil edildi ve şirket Rızapaşa Yokuşu No.33 Mercan, Eminönü adresinde faaliyete geçti. Bu süre zarfında Hüseyin Başarır, Musevi ortağından ticaretin bütün inceliklerini öğrendi.

 

Konbaş, 1958 yılına kadar aynı adreste taçlı kapak üretmeye devam etti. Talebin artması nedeniyle mevcut yer dar gelince, Davutpaşa Caddesi No.77/1 Topkapı adresinde yeni inşa edilen fabrikaya taşındı. Taşbaskı yapan bir matbaa satın alıp baskılı taçlı kapak üretimine başladı. Üretimde kullanılan makineler Almanya’daki Hassler Sommer (CAP-CRO) firmasından ithal edilmişti. O devirde kapakların içine conta olarak, yuvarlak tabii mantar yapıştırılırdı. Mantarlar Portekiz veya İspanya’dan, önceleri baston şeklinde ithal edilip, burada yuvarlak rondela şeklinde dilimlenirdi. Daha sonra granül halde ithal edilen mantar, çeşitli kimyevi maddeler ile karıştırılarak Konbaş tesislerinde conta için baston veya levha haline getirilmeye başlandı.

 

Konbaş, 1964 yılında ilk ofset matbaa makinesini Alman Mailänder, kurutma fırınını ise yine Alman LTG firmasından ithal etti.

 

1975 yılında Batı ülkelerindeki değişikliğe uygun olarak Konbaş da mantar yerine PVC esaslı conta kullanmak üzere gerekli yatırımları yaparak, yeni tip contalı kapsül üretimine başladı. Daha sonra PVC’nin sağlık açısından zararlı olduğu anlaşılınca, PVC ihtiva etmeyen contalar kullanılmaya başladı. Bu yıllarda taçlı kapak makineleri üretiminde lider konumdaki İtalyan Sacmi firmasının geliştirdiği teknolojiye geçildi.
1972 yılında Konbaş’ı bugün yönetmekte olan Hüseyin Başarır’ın oğlu Haldun Başarır ile amcasının oğlu Serdar Başarır, Konbaş’ta çalışmaya başladılar.

 

5 Nisan 1977 tarihinde Konbaş statü değişikliğine giderek anonim şirket oldu. 1993 yılına kadar Topkapı tesisinde üretim yapan şirket, 1994 yılında İstanbul Asfaltı 3. km, Çatalca adresinde kurulan 6.000 metrekare kapalı alana sahip yeni fabrikasına taşındı. Konbaş, 1996 yılında meşrubat kapağı üretmek üzere Konbaş-Georgia firmasını Gürcistan’ın Tiflis şehrinde kurdu. 1998 yılında da pre-form üretmek üzere Plasform-Bishkek, Konbaş’ın iştiraki ile Kırgızistan’da kuruldu.

 

Konbaş Ambalaj Sanayi A.Ş,. 1984 yılından beri Haldun Başarır ve Serdar Başarır yönetiminde çalışmalarını sürdürmektedir.

 

uretici-34

 

Kaynak: Serdar Başarır’dan alınan bilgi.

 

KONTENSAN, KONYA TENEKE KUTU AMBALAJ ve MAKİNA SANAYİ ve TİCARET A.Ş.

 

Kontensan, 1980 yılında Konya’da, kentin büyük peynir üreticilerinden olan Nihat Akpınar tarafından kendi teneke kutu ihtiyacını karşılamak üzere kuruldu. Daha sonra piyasaya da kutu yapmaya başlayan firma, 1981 yılında anonim şirkete dönüştü.

 

1986 yılında İstanbul Topkapı’da, teneke ambalaj sanayisine baskı yapmak üzere yeni bir tesis kuruldu. Bu tesis, 1991 yılında Sanayi Mahallesi, Evren Oto Sanayi Sitesi, 1678 Sokak No.27 Esenyurt adresinde 5 bin metrekarelik yeni fabrikasına taşındı. Daha sonra Türkiye’nin ilk 6 renkli matbaa hattı da, lak ve konvansiyonel kurutma fırını ile birlikte Kontensan’ın İstanbul fabrikasında kuruldu.

 

Kontensan’ın Konya tesisi, 1991 yılında Konya 2. Organize Sanayi Bölgesi Kırım Caddesi No.4 Selçuklu adresinde yapılan yeni modern fabrikaya taşındı. 20 bin metrekare arazi üzerinde kurulan, general line kutuları, fantezi kutular ve plastik ambalaj üretilen yeni fabrika, otomatik dörtköşe kutu hatları, matbaa ve laklama tesislerine de sahiptir.
Halen şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Akpınar, Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Mithat Büyükalim, Yönetim Kurulu Üyeleri ise Muzaffer Hançerli ve Hasan Angı’dır.

 

MİTHAT BÜYÜKALIM, KONTENSAN’IN

FELSEFESİNİ ANLATIYOR,

 

1981 yılında teneke kutu üretim işine başladığımda 22 yaşındaydım. Yurtdışı ziyaretlerimde şu noktayı tespit ettim: Firmalar 100. yıllarını, 150. yıllarını, hatta daha da uzun süreli kuruluş yıllarını kutluyorlardı. Belki kurucu aileden hiç kimse kalmamış, ama firma devam ediyor. Dolayısıyla sermaye birikimi, tecrübe üst seviyeye çıkmış oluyor. Türkiyemizde gördüm ki firmaların ömürleri çok fazla değil, dolayısıyla hep başa dönülüyor. Bizim bunu değiştirmemiz lazım diye hep kendi kendime telkinde bulundum. Kontensan A.Ş. olarak ortaklık yapısı değişse bile firma her türlü şartta yoluna devam etmeli diye ortaklarımızla karar aldık ve bu düşünceyi kendimize düstur edindik. İnşallah Kontensan A.Ş. uzun yıllar faaliyetlerine devam eder.

 

En büyük arzum ve amacım, tüm meslektaşlarımın ve diğer meslek gruplarındaki insanların da bu düstur ve prensiplerle yollarına devam etmeleri ve bu şekilde asırlık firmalarımız olmasıdır.

 

Kaynak: Mithat Büyükalim’den alınan bilgi.

 

KUTSAN TENEKE AMBALAJ SANAYİ ve TİCARET LTD. ŞTİ.

 

Barbaros Ulutan, ilk olarak babası Saadettin Ulutan’ın yanında çalışmaya başladı. 1978 yılında babasının yanından ayrılıp Selçuk Bölükbaşı ile ortak olarak Hasköy Caddesi No.182 – İstanbul adresinde Kutsan Teneke Ambalaj şirketini kurdu. 1986 yılında Kutsan Teneke, ilk matbaa tesisini alınca Beykoz’da daha büyük bir yere taşındı. 1993 yılına kadar Beykoz’da faaliyetine devam eden Kutsan Teneke, bu tarihte Gebze Dilovası’nda 7.500 metrekarelik alan üzerine kurulmuş ve 3.500 metrekare kapalı alanı olan yeni yerine taşındı.

 

Kutsan, daha sonra 2001 yılında Yeni Sanayi Mahallesi, Ezine Caddesi, No.86 Ayvacık – Çanakkale adresindeki özel idareye ait kutu fabrikasını kiraladı, ancak bu tesisi 2011 yılında devretti.

 

Kutsan Teneke, halen Dilovası OSB 5. Kısım, Fırat Caddesi, No.20 Dilovası – Kocaeli adresinde faaliyetine devam etmektedir.

 

Kaynak: Barbaros Ulutan’dan alınan bilgi.

 

MASAŞ METAL AMBALAJ SANAYİ ve TİCARET A.Ş.

 

1980 yılında Nesim ve Dario Menda kardeşler tarafından, Topçular Erdinç Sanayi Sitesi No.7 – İstanbul adresinde Masaş Menda Ambalaj Sanayi A.Ş. unvanı ile 150 metrekarelik bir alanda kuruldu. Şirket, 1984 yılında Avram Levi’nin şirkete ortak olmasından sonra Masaş Metal Ambalaj Sanayi A.Ş. unvanını aldı ve aynı sitede 600 metrekarelik alanda üretime geçti.

 

1991 yılında üretim alanı yetersiz kalınca, şirket Kartal Yakacık’ta 1.200 metrekarelik kiralık bir fabrikaya taşındı. Aynı yıllarda Türkiye’de ilk defa içe kıvrık dörtköşe dekoratif kutu imalatına başlandı ve 2000 yılına kadar sürecek Disney ve Hanna Barbera lisansları ile çocuklara yönelik metal kutu üretti.
Şirket, 1996 yılında Dilovası’nda kendi inşa ettiği 4 bin metrekarelik yeni fabrikasına taşındı. Burada yeni lak hattı ile tek renkli Mailänder baskı hatlarını kurdu. Aynı yıl ilk ihracatını çakmaktaşı kutusu ile Avusturya’ya gerçekleştirdi.

 

1998 yılında Nesim Menda’nın ortaklıktan ayrılmak istemesi üzerine Jokey Plastik’e satıldı. Bir yıl sonra Avram Levi, Rafi Elişah ile Moşe Levi tarafından Masaş Metal Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş. yeniden kuruldu. Masaş Jokey Plastik’e satılmış olan kutu makineleri geri alındı.

 

1999’dan sonra aile firması olan tesis geçici olarak Kurtköy’deki kiralık bir binada üretime devam etti. 2001 yılında ise Tuzla Kimya Sanayicileri OSB Melek Aras Bulvarı, Aromatik Caddesi, No.79 adresinde kendi fabrikasına taşındı.

 

2004 yılında yapılan yeni matbaa yatırımı ile baskı kalitesi artırıldı. Şirket, daha sonraki yıllarda dekoratif metal ambalaj konusunda uzmanlaşmayı seçerek sanayi ambalajı üretimine son verdi.

 

Avrupa ve Uzakdoğu teknolojilerini harmanlayarak oluşturduğu kendine özgü teknolojisi ile üretim yapan firma, aynı zamanda Ar-Ge, grafik stüdyosu, baskı, kalıp ve makine atölyeleriyle entegre bir tesistir ve üretiminin yaklaşık %35’ini ihraç etmektedir.

 

uretici-35

 

Kaynak: Avram Levi’den alınan bilgi; Milliyet (27 Mayıs 1980); Dünya (5 Ekim 1981).

 

METAL AMBALAJ SANAYİ ve TİCARET LTD. ŞTİ.

Yaklaşık 75 yıl teneke ambalaj sanayisinde çalışan Humayak Tokatlıoğlu, bu sektöre en fazla hizmet vermiş kişidir. Refik Sezeniş ve Ohannes Meyhanecioğlu’nun ustası olan Humayak Tokatlıoğlu, Onnik Tokatlıoğlu’nun babası, Honan Çalışkan’ın da kayınpederidir.

 

1914 doğumlu Humayak Tokatlıoğlu, 1932 yılı civarında ilk kutu atölyesini Zindankapı İpçiler Cad. No.26 Eminönü – İstanbul adresinde kurdu. Askerde olduğu dört yıl boyunca atölyesini, ustası Ohannes Meyhanecioğlu çalıştırdı. Tokatlıoğlu 1962 yılından önce ikinci atölyesini Deveoğlu Yokuşu No.8/1 Kantarcılar, Eminönü’nde açtı. Bu atölyede tenekeden helva tepsileri, alüminyum yoğurt tepsileri ve galvaniz çamaşır leğenleri yaptı.

 

1945 yılında doğan oğlu Onnik Tokatlıoğlu’nun atölyede çalışmaya başlamasından sonra 1974 yılında şirketin adı “Humayak Tokatlıoğlu ve Oğlu” oldu.

 

1995 yılına gelindiğinde şirketin adresi, İkitelli OSB ESOT Sanayi Sitesi, M Blok No.6 Başakşehir ve adı, Metal Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olarak değişti. 2007 yılında Humayak Tokatlıoğlu’nun vefatı üzerine şirkete ailesi sahip çıktı. Metal Ambalaj şirketi halen Humayak Tokatlıoğlu’nun torunları Hımayak ve Agop Can Tokatlıoğlu yönetiminde, aynı adreste faaliyetine devam etmektedir.

 

uretici-36Humayak Tokatlıoğlu, kenet makinesinin önünde.

 

Kaynak: Hımayak Tokatlıoğlu’ndan alınan bilgi; Türkiye Sanayi Rehberi (1967); İSO, İstanbul Sanayicilerinin Adres Kitabı (1971); Dünya (5 Ekim 1981).

 

MOSAŞ

 

Adana, Ceyhan’da tenekecilik ve soba imalatıyla uğraşan Abdi Bey’in Ceyhan Yağ Sanayi kutu atölyesinde çalışmakta olan oğlu Mehmet, 1958 yılında preste çalışırken geçirdiği bir iş kazası sonucu parmaklarını kaybetti. Bu olaydan sonra “Parmaksız Mehmet” olarak anılan Mehmet, aldığı tazminatla bir kutu atölyesi kurdu.

 

Adana’da galvanizli saç ve kalay ticaretiyle uğraşan Sadık Uğurlu’nun oğlu Turan Cemal Uğurlu, Mehmet’in kurduğu kutu atölyesine 1961 yılında ortak oldu. Kısa bir süre sonra Cemal Uğurlu, şirketin tek sahibi konumuna geldi. Şirketin ismi ise Mosaş Metal Ambalaj Sanayi oldu.

 

Cemal Uğurlu, 1973-1974 yıllarında yeni yatırımlar yaparak bir matbaa aldı ve taçlı kapak üretimine başladı. Bu sırada emekli bir banka şube müdürü olan Galip Yılmaz’ı şirkete ortak aldı. 1970’li yılların başında İstanbul’da, Atıl Ambalaj’ın kurulmasında ortak olarak önemli rol oynadı. 1980 yılı civarında İstanbul’da Ohannes Pınarbaşı ile Çukomas Teneke Ambalaj Sanayi şirketini kurdu. T. Cemal Uğurlu 1970-1990 yılları arasında teneke ambalaj sanayisinin en renkli kişilerinden biri olarak tanınıyordu.

 

1994 yılında Cemal Uğurlu’nun vefatından sonra şirket Mehmet Kurt’a geçti ve ismi de Mehmet Kurt’un lakabı dikkate alınarak Sarısakal Ambalaj olarak değiştirildi. Mehmet Kurt ise 1997 yılında şirketi tasfiye etti.

 

Kaynak: Faruk Alpay, Yusuf Tolon ve Abidin Altıntaş’tan alınan bilgi; İstanbul Sanayi ve Ticaret Rehberi (1997).

 

MUMCU TENEKE SANAYİ ve TİCARET LTD. ŞTİ.

 

1937 yılında doğan İbrahim Mum, 1956 yılında teneke soba ve kandil imal etmeye başladı. Daha sonra bölgedeki peynir üreticilerinin teneke kutu temininde sıkıntı yaşadıklarını fark ederek, 1960 yılında teneke kutu üretmeye karar verdi. 1994 yılına kadar Gönen’in içinde ufak bir atölyede kutu üretimine devam etti. Daha sonra ise 100. Yıl Mahallesi, Cumhuriyet Bulvarı No.96 Gönen adresinde, 5 bin metrekare kapalı alana sahip yeni fabrikaya taşındı.
1995 yılında şirketin ismi, Mumcu Teneke Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi oldu. Aynı yıl bir de ofset baskı hattı devreye alındı. İbrahim Mum, 2002 yılında geçirdiği ani kalp krizi sonucu vefat etti. Varisleri tarafından idare edilen şirket, yatırımlarına devam etmektedir. Ağırlıklı olarak peynir, yemeklik yağ ve turşu tenekesi üreten tesis, önümüzdeki dönemde Bandırma Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 37 bin metrekarelik yeni tesisine taşınacaktır.

uretici-37Mumcu Teneke (1974). Ortadaki kişi firmanın kurucusu İbrahim Mum’dur.

 

Kaynak: Nilay Mum Gazez’den alınan bilgi.

 

 

prev book next